Rok 2019 r. przyniósł wiele zmian w zakresie stosowania kas fiskalnych. Opublikowano nowe rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas. Wkrótce ma też wejść w życie długo oczekiwana tzw. ustawa o kasach online – zmieniająca m.in. ustawę o VAT oraz ustawę – Prawo o miarach.

W listopadzie 2018 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji znalazł się projekt nowego rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Zastąpi ono akt prawny obowiązujący obecnie. Znajdują się w nim m.in. wytyczne w zakresie użytkowania kasy, dokonywania okresowych przeglądów technicznych, a także regulacje dla serwisów fiskalnych. Jeden z najbardziej kontrowersyjnych zapisów, jakie znalazły się w projekcie nowego rozporządzenia, miał odwracać kolejność operacji dokonywanych z udziałem kasy. Zgodnie z tymi regulacjami, użytkownik najpierw miałby wydrukować paragon fiskalny, a dopiero potem przyjąć zapłatę od nabywcy.

Rząd posłuchał przedsiębiorców

Pomysł Ministerstwa Finansów spotkał się z ostrą krytyką zarówno samych sprzedawców, jak i różnych organizacji zrzeszających przedsiębiorców, m.in. Business Centre Club. O rezygnację z prac nad tą zmianą apelował także Adam Abramowicz – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Dnia 21 lutego 2019 r. podczas Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców wicedyrektor w Departamencie Systemów Podatkowych Jerzy Owczarek oficjalnie poinformował, iż resort finansów rezygnuje z dalszych prac nad projektem. Zapowiedział przy tym, iż rząd będzie rozważał inne sposoby uszczelnienia polskiego systemu podatkowego.

Przepisy sprzeczne z ustawą

Regulacja nazwana roboczo „paragon przed zapłatą” miała w intencji Ministerstwa Finansów stanowić kolejne narzędzie w walce z szarą strefą. Zdaniem ustawodawcy mechanizm ten ograniczyłby do minimum przypadki nierejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Taka kolejność wykonywania czynności miała być niezależna od formy przyjęcia zapłaty, czyli dotyczyć zarówno transakcji gotówkowych, jak i tych opłaconych kartą.

Już od samego początku eksperci wskazywali, iż wprowadzenie takich regulacji jest niezgodne z zasadami określonymi w ustawie o VAT. Zgodnie z ustawą, warunkiem wydania paragonu fiskalnego jest dokonanie sprzedaży rozumianej jako dostawa towaru lub wykonanie usługi, ewentualnie przyjęcie zaliczki lub innej formy przedpłaty. Oczywiste jest więc, iż o sprzedaży mówimy dopiero wtedy, gdy nabywca otrzyma towar lub skorzysta z usługi. Jeśli sprzedaży lub zapłaty nie było, operator kasy fiskalnej nie ma podstaw do wystawienia paragonu.

Obowiązek wydania paragonu przed przyjęciem zapłaty rodziły też wiele problemów natury praktycznej. W wielu przypadkach wymagałby od przedsiębiorców zmiany sposobu działania systemu kasowego oraz stosowanego oprogramowania. Ponadto nowe zasady wprowadziłyby chaos i wydłużyły czas obsługi klienta. Każda sytuacja, w której klient już przy kasie orientuje się, iż nie ma gotówki w portfelu i środków na karcie płatniczej, wymagałaby od operatora kasy skorygowania sprzedaży w odrębnej ewidencji korekt.

Zapewne znaleźliby się i tacy „klienci”, którzy nowe przepisy wykorzystaliby do próby wyłudzenia towaru czy usługi. Skoro bowiem paragon zostałby nabywcy wydany, kto udowodniłby mu, że nie uregulował zobowiązania? Każdorazowe potwierdzanie przebiegu zdarzeń na sklepowym monitoringu (o ile takowy by był) rodziłby sytuacje graniczące z absurdem.

Na szczęście przepisy w zaplanowanym kształcie nie wejdą w życie. Przedsiębiorcy mogą więc odetchnąć z ulgą. Należy mieć nadzieję, iż kolejne pomysły ustawodawcy okażą się lepiej osadzone w realiach życia codziennego polskich sprzedawców i usługodawców.

Czytaj też: Kasy fiskalne online – ustawa ma wejść w życie 2 miesiące później