Kwestię zwolnień z kas fiskalnych obecnie reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r., poz. 1382).
Uwaga!
Obowiązuje ono od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2014 r.
Czynności wyłączone ze zwolnień
Na początku należy wspomnieć, iż § 4 rozporządzenia określa katalog czynności, które muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej już od pierwszej sprzedaży. Dotyczy to m.in. usług świadczonych przez taksówkarzy, sprzedaży wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, sprzętu radiowego, telewizyjnego, telekomunikacyjnego i fotograficznego czy nośników danych z zapisanymi danymi jak np. płyty CD, karty pamięci.
Katalog czynności wyłączonych ze zwolnień z kas fiskalnych:
§ 4. 1. Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się, w przypadku:
1) dostaw:
a) gazu płynnego,
b) części do silników (PKWiU 28.11.4),
c) silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1),
d) nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1),
e) przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2),
f) części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0),
g) części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0),
h) silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3),
i) sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
j) sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),
k) wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”,
l) płyt CD, DVD, kaset magnetofonowych, taśm magnetycznych (w tym kaset wideo), dyskietek, kart pamięci, kartridżów i innych analogowych lub cyfrowych nośników danych zawierających zapisane dane lub zapisane pakiety oprogramowania komputerowego, w tym również sprzedawanych łącznie z licencją na użytkowanie,
m) wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol PKWiU,
n) wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyjątkiem towarów, dostarczanych w sposób określony w poz. 42 załącznika do rozporządzenia;
2) świadczenia usług:
a) przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyjątkiem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
b) przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami.
2. Przepisów ust. 1 pkt 1 lit. b-l nie stosuje się do zwolnień wynikających z poz. 33 załącznika do rozporządzenia.
Takie czynności nie mogą korzystać ze zwolnienia z kas fiskalnych niezależnie od wysokości osiąganego przez podatnika obrotu. Rozpoczynając taką sprzedaż, należy zakupić i wprowadzić kasę lub drukarkę fiskalną jeszcze przed dokonaniem pierwszej transakcji - wykonanie choćby jednej czynności z pominięciem tego urządzenia może skutkować karami finansowymi. Art. 111 ust. 2 ustawy o VAT daje prawo organom podatkowym do nałożenia na podatnika dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług do momentu rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy. Natomiast na podstawie art. 62 § 4 Kodeksu karno skarbowego za dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy fiskalnej lub brak wydania paragonu fiskalnego może być nałożona kara grzywny do 180 stawek dziennych.
Należy pamiętać, że wyłączenia ze zwolnień są nadrzędne w stosunku do zwolnień a jesli podatnik wprowadzi już kasę fiskalną ma obowiązek ewidencjonowania za jej pomocą wszystkich wykonywanych przez siebie czynności (nawet te, które opisane są w przepisach jako zwolnione).
Żadne z poniżej opisanych zwolnień nie dotyczy podatników, którzy byli zobowiązani do ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej w latach poprzednich. Tacy podatnicy nie mają prawa do zwolnień.
Podatnicy, którzy spełnią warunki określone w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia, mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z kas fiskalnych. Przysługuje ono podatnikom, których roczne obroty ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 20.000 zł netto.
W przypadku podatników rozpoczynających tego rodzaju sprzedaż w trakcie roku podatkowego, limit wylicza się w proporcji do okresu prowadzenia tej sprzedaży.
Sprawdź, jak wyliczyć limit proporcjonalny w 2014 r.
Zwolnienia przedmiotowe
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej podlegają czynności wymienione w załączniku do tego aktu prawnego. Przy czym należy pamiętać, że zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia zwolnienie takie przysługuje podatnikom, których procentowy udział czynności zwolnionej w całości obrotu ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku podatkowym był wyższy niż 80%.
Podatnik rozpoczynający tego typu sprzedaż może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, jeśli przewidywany przez niego udział procentowy czynności zwolnionej w całości obrotu za okres 6 miesięcy będzie wyższy niż 80%. Zauważmy, że mowa tu o przewidywanym udziale. Jeśli więc podatnik spodziewa się, że obrót z czynności zwolnionej będzie niższy niż 80% całości obrotu, powinien mieć kasę fiskalną od samego początku.
Katalog zwolnień przedmiotowych (część I załącznika do rozporządzenia):
Czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania
I. Dostawa towarów lub świadczenie usług, których przedmiotem są następujące towary lub usługi:
PKWiU ex 01.6: Usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych – z wyjątkiem usług podkuwania koni (PKWiU ex 01.62.10.0)
PKWiU 35: Energia elektryczna, paliwa gazowe, para wodna, gorąca woda i powietrze do układów klimatyzacyjnych
PKWiU 36: Woda w postaci naturalnej; usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody
PKWiU 37: Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków; osady ze ścieków kanalizacyjnych
PKWiU 38.11.1: Usługi związane ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nadających się do recyklingu
PKWiU 38.11.2: Usługi związane ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nienadających się do recyklingu
PKWiU 38.11.6: Usługi związane z infrastrukturą przeznaczoną do przemieszczania odpadów innych niż niebezpieczne
PKWiU 38.12.1: Usługi związane ze zbieraniem odpadów niebezpiecznych
PKWiU 38.12.30.0: Usługi związane z infrastrukturą przeznaczoną do przemieszczania odpadów niebezpiecznych nadających się do recyklingu
PKWiU 38.21.10.0: Usługi związane z obróbką odpadów innych niż niebezpieczne w celu ich ostatecznego usunięcia
PKWiU 38.22.19.0: Usługi związane z przetwarzaniem pozostałych odpadów niebezpiecznych
PKWiU ex 38.22.2: Usługi związane z unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych z wyłączeniem:
– usług zagospodarowania odpadów promieniotwórczych (ponownego przetwarzania paliw i odpadów) (PKWiU ex 38.22.21.0)
PKWiU 39: Usługi związane z rekultywacją i pozostałe usługi związane z gospodarką odpadami
PKWiU ex 49.31.10.0: Transport kolejowy pasażerski, miejski i podmiejski
– dotyczy wyłącznie przewozów metrem rozkładowych pasażerskich, za które są pobierane ceny urzędowe ustalone przez gminę (Radę m.st. Warszawy) lub związek komunalny
PKWiU ex 49.31.2: Pozostały transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski
– dotyczy wyłącznie przewozów miejskich rozkładowych pasażerskich, innych niż kolejowe, za które są pobierane ceny urzędowe ustalone przez gminę (Radę m.st. Warszawy) lub związek komunalny
PKWiU ex 49.39.1: Transport lądowy pasażerski, rozkładowy: międzymiastowy i specjalizowany
– dotyczy wyłącznie przewozów miejskich rozkładowych pasażerskich, innych niż kolejowe, za które są pobierane ceny urzędowe ustalone przez gminę (Radę m.st. Warszawy) lub związek komunalny
PKWiU 49.39.35.0: Transport drogowy pasażerski pojazdami napędzanymi siłą mięśni ludzkich lub ciągnionymi przez zwierzęta
PKWiU ex 53: Usługi pocztowe i kurierskie – z wyłączeniem usług w zakresie przygotowania oraz dostawy towarów na zamówienie
PKWiU ex 55.10.10.0: Usługi w zakresie noclegów i usługi towarzyszące świadczone przez hotele, motele, pensjonaty i inne obiekty hotelowe
– dotyczy wyłącznie usług świadczonych przez obozowiska dla dzieci
PKWiU ex 55.20.19.0: Pozostałe usługi obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania bez obsługi – dotyczy wyłącznie usług świadczonych przez obozowiska dla dzieci
PKWiU ex 55.90.1: Pozostałe usługi związane z zakwaterowaniem z wyłączeniem PKWiU 55.90.13.0 – dotyczy wyłącznie: usług krótkotrwałego zakwaterowania pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane (z wyłączeniem usług hotelarskich i turystycznych)
PKWiU 61: Usługi telekomunikacyjne
PKWiU 64-66: Usługi finansowe i ubezpieczeniowe
PKWiU ex 68.20.1: Wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi
PKWiU ex 68.3: Usługi związane z obsługą rynku nieruchomości
PKWiU ex 69.10.1: Usługi prawne – dotyczy wyłącznie usług notariuszy w zakresie objętym wpisem do repertorium A i P
PKWiU ex 81: Usługi związane z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowywaniem terenów zieleni z wyłączeniem usług związanych z zagospodarowywaniem terenów zieleni (PKWiU 81.30.10.0)
PKWiU 84: Usługi administracji publicznej i obrony narodowej; usługi w zakresie obowiązkowych zabezpieczeń społecznych
PKWiU ex 85: Usługi w zakresie edukacji – z wyłączeniem:
– usług w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych (PKWiU 85.51.10.0),
– usług świadczonych przez szkoły tańca i instruktorów tańca (PKWiU 85.52.11.0),
– usług świadczonych przez szkoły nauki jazdy (PKWiU 85.53.11)
PKWiU ex 91 stycznia 12.0: Usługi archiwów, wyłącznie usługi administracji publicznej pomocnicze ogólne
PKWiU 94: Usługi świadczone przez organizacje członkowskie
PKWiU 99: Usługi świadczone przez organizacje i zespoły eksterytorialne
Inne zwolnienia
Druga część załącznika do rozporządzenia wskazuje również na możliwość korzystania z innych zwolnień dla niektórych podatników i niektórych czynności. Dotyczy to m.in. sprzedaży wysyłkowej, świadczenia niewielkiej ilości usług czy świadczenia usług, za które zapłata dokonywana jest wyłącznie przelewem na rachunek sprzedawcy, przy spełnieniu dodatkowych warunków. Szerzej o tych zwolnieniach piszemy w poradniku Dla kogo kasa od 1 kwietnia 2013 - opisane w nim zwolnienia z kas fiskalnych są aktualne również w 2014 r.
Usługi najmu a kasa fiskalna 2014
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia zwolnieniu z kas fiskalnych podlegają czynności wymienione w załączniku do tego aktu prawnego. W pozycji 24 załącznika zostały wymienione usługi wynajmu i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKWiU ex 68.20.1).
Usługi wynajmu podlegają zwolnieniu z kas fiskalnych
Natomiast przepis § 2 ust. 2 rozporządzenia wskazuje, iż warunkiem skorzystania ze zwolnienia dla pozycji 21, 24 i 25 załącznika jest dokumentowanie wszystkich tych czynności fakturami.
Podatnik świadczący usługi najmu dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, jeśli procentowy udział obrotów z czynności zwolnionej (tu: najmu) w całości sprzedaży dla ww. osób w poprzednim roku podatkowym był większy niż 80%. Jeśli oprócz usług najmu podatnik świadczy inne usługi lub sprzedaje towary, które nie podlegają zwolnieniu przedmiotowemu, musi po zakończeniu każdego roku sprawdzić, czy udział procentowy obrotu z najmu nie jest równy lub mniejszy niż 80% - jeśli by tak było, w ciągu dwóch miesięcy ma obowiązek rozpocząć ewidencjonowanie za pomocą kasy fiskalnej.
Nie oznacza to jednak, że w przypadku przekroczenia proporcji podatnik nie może już korzystać z żadnego zwolnienia. Jeśli jego roczne obroty ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekraczają 20.000 zł, podatnik wciąż może mieć prawo do zwolnienia podmiotowego.
Kolejne zwolnienie z kas fiskalnych, z którego w 2014 r. mogą korzystać podatnicy świadczący usługi najmu, zostało opisane w poz. 34 załącznika do rozporządzenia.
Czytamy tam, iż zwolnieniu z kas fiskalnych podlega:
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, o ile łącznie są spełnione następujące warunki:
1) każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której są zawarte dane identyfikujące odbiorcę;
2) liczba świadcznych usług, o których mowa w pkt 1, w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20
Oznacza to, iż podatnik świadczący usługi najmu prywatnego może korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej, jeśli liczba jego odbiorców w poprzednim roku była mniejsza niż 20, a liczba wszystkich usług - nie większa niż 50.
Zwolnienie to może mieć zastosowanie również do podatników, którzy oprócz usług najmu świadczą inne usługi dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Oczywiście konieczne jest spełnienie także pierwszego warunku - każda taka sprzedaż musi być udokumentowana fakturą, na której będą się znajdowały dane identyfikujące odbiorcę.
Podatnicy mogą mieć wątpliwości, czy do limitu ilości transakcji powinni wliczać otrzymane od najemców zaliczki. Warto w tym miejscu posłużyć się interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 grudnia 2012 r.,
nr ILPP2/443-1008/12-2/MN, w której czytamy m.in.:
(…) zaliczki na przyszłe usługi, które Spółka będzie wykonywać na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych, udokumentowane za pomocą faktury VAT - nie są wliczane do limitu "liczby wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług", o których mowa w poz. 34 pkt 2 załącznika do rozporządzenia (…)"
Z przytoczonego fragmentu interpretacji wynika, iż otrzymanych zaliczek nie wlicza się do limitu wykonanych usług.
Sprzedaż wysyłkowa a kasa fiskalna 2014
Podatnicy sprzedający osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej i rolnikom ryczałtowym towary w systemie wysyłkowym, mogą korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnych w 2014 r.
Zwolnienie takie przysługuje na mocy § 2 ust. 1 i poz. 36 załącznika do rozporządzenia.
Ważne!
Aby można było skorzystać z tego zwolnienia, konieczne jest spełnienie następujących warunków:
zapłaty za wykonane czynności dokonane są w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Dwa powyższe warunki muszą być spełnione przez wszystkie transakcje wykonane przez podatnika na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.
Uwaga!
Jeśli choćby jedna z nich nie spełni wymagań określonych w przepisach, podatnik traci prawo do zwolnienia z kas fiskalnych i musi wprowadzić to urządzenie w swojej działalności. Nawet jednorazowe przyjęcie zaliczki w formie gotówkowej skutkuje utartą prawa do zwolnienia.
Jak w takim razie traktować zapłaty dokonane „za pobraniem”?
Choć w takim przypadku klient dokonuje zapłaty gotówką, to firma kurierska przekazuje pieniądze najczęściej przelewem. Organy podatkowe nie kwestionują prawa podatnika do korzystania ze zwolnienia w takim przypadku. Ważne jest, aby w tytule przelewu od firmy kurierskiej znalazł się numer przesyłki, której zapłata dotyczy.
Natomiast jeśli przelew dokonywany jest za wiele różnych przesyłek i nie sposób wymienić wszystkich ich numerów w tytule, firma kurierska powinna przedstawić podatnikowi specyfikację zawierającą dane pozwalające ustalić, jakich transakcji zapłata dotyczy (numer listu przewozowego, nazwę i adres odbiorcy, kwotę zapłaty od danego kontrahenta, numer faktury, łączną wartość przelewu, itp.). Prawidłowość takiego sposobu postępowania potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 lutego 2013 r., nr IPPP2/443-1212/12-3/RR.
Należy przy tym pamiętać, iż poz. 36 załącznika do rozporządzenia wskazuje, że dostawa towarów w systemie wysyłkowym może korzystać ze zwolnienia z kas fiskalnych w przypadku, gdy następuje za pośrednictwem poczty lub kuriera. Oznacza to, iż zwolnienie nie może mieć zastosowania w przypadku, gdy podatnik rezygnuje z usług wymienionych podmiotów i dokonuje dostaw własnym transportem.
Niektóre czynności nie mogą korzystać ze zwolnienia dla sprzedaży wysyłkowej.
Dotyczy to czynności wymienionych w § 4 rozporządzenia, które muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej już od pierwszej sprzedaży. Wśród najczęściej sprzedawanych wysyłkowo towarów wyłączonych ze zwolnień można wymienić m.in. sprzęt radiowy, telewizyjny, telekomunikacyjny i fotograficzny, płyty CD, DVD i inne nośniki danych z zapisanymi danymi czy części i akcesoria do pojazdów silnikowych. Nabywcy takich towarów obowiązkowo muszą otrzymać od sprzedawcy paragon fiskalny.
Sprzedaż lokalu mieszkaniowego a kasa fiskalna 2014
Dostawa nieruchomości dokonana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego jest zwolniona z kas fiskalnych na mocy § 2 ust. 1 i poz. 35 załącznika do rozporządzenia. Oznacza to, iż podatnik nie musi rejestrować sprzedaży lokalu mieszkaniowego za pomocą tego urządzenia niezależnie od wysokości zapłaty.
Zdarza się, że podatnik na co dzień dokonujący dostaw towarów lub świadczący usługi wyłącznie dla podmiotów gospodarczych dokona jednorazowej sprzedaży dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego. Jeśli czynność taka nie jest zwolniona przedmiotowo, a suma obrotu przekroczyłaby 20.000 zł, podatnik byłby zobowiązany do instalacji kasy fiskalnej. W przypadku dostawy nieruchomości nie ma takiego obowiązku ze względu na przysługujące tej czynności zwolnienie.
Podatnik, który wykonuje również inne czynności na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, również nie ma obowiązku ewidencjonować sprzedaży nieruchomości, nawet jeśli ma kasę fiskalną.
Podatnikom, którzy w stosunku do pozostałych czynności korzystają ze zwolnienia podmiotowego, przysługującego ze względu na obroty niższe niż 20.000 zł rocznie, może nasunąć się pytanie:
Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości o wysokiej wartości, mogę korzystać ze zwolnienia ze względu na strukturę obrotów, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia?
Zwolnienie takie rzeczywiście przysługuje podatnikom, których procentowy udział obrotu ze sprzedaży zwolnionej w całości obrotu ze sprzedaży jest wyższy niż 80%. Tacy podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia z kas fiskalnych także w 2014 r., nawet jeśli ich roczne obroty z tego typu sprzedaży przekroczą 20.000 zł. Należy jednak podkreślić, że zwolnienie ze względu na strukturę obrotów dotyczy wyłącznie czynności wymienionych w pierwszej części załącznika do rozporządzenia. Znajdują się w niej pozycje od 1 do 32. Dostawa nieruchomości została wymieniona w poz. 35 załącznika. Udział procentowy obrotu z tych czynności w całości obrotu podatnika nie ma wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia ze względu na strukturę obrotów.
Należy jednak podkreślić, że obrót z dostawy nieruchomości ma wpływ na przekroczenie lub nie limitu zwolnienia podmiotowego. Limit 20.000 zł dotyczy bowiem całości obrotu - niezależnie od tego, czy został on osiągnięty z czynności zwolnionych przedmiotowo, czy nie korzystających z takiego zwolnienia. W związku z tym podatnik, który korzysta ze zwolnienie podmiotowego przysługującego ze względu na obroty niższe niż 20.000 zł rocznie i w związku ze sprzedażą nieruchomości przekroczy ten limit, będzie musiał wprowadzić kasę fiskalną. Ma na to 2 miesiące licząc od końca miesiąca, w którym limit został przekroczony.
Przy spełnieniu dodatkowych warunków podatnik może jednak skorzystać z innych zwolnień. Jeśli świadczy usługi (nawet niezwolnione przedmiotowo) może skorzystać na przykład ze zwolnienia, o którym mowa w poz. 34 załącznika do rozporządzenia.
Zgodnie z tym zapisem zwolnione z kas fiskalnych do końca 2014 r. jest:
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, o ile łącznie są spełnione następujące warunki:
1) każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której są zawarte dane identyfikujące odbiorcę;
2) liczba świadczonych usług, o których mowa w pkt 1, w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20
Jeśli ze względu na liczby odbiorców i transakcji wyższe niż w powyższym zapisie podatnik nie może korzystać z omówionego zwolnienia, wciąż może mieć prawo do tego, o którym mowa w poz. 37 załącznika.
Zgodnie z tym zapisem, ze zwolnienia z kas fiskalnych korzysta:
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z § 7 ust. 4 rozporządzenia prawo do tych zwolnień nie przysługuje podatnikom, którzy przed 1 stycznia 2013 r. rozpoczęli ewidencjonowanie tych czynności za pomocą kasy fiskalnej.
Usługi geodezyjne a kasa fiskalna 2014
Świadczenie usług geodezyjnych nie zostało wymienione w katalogu zwolnień z kasy fiskalnych przysługujących podatnikom ze względu na rodzaj wykonywanych czynności. Oznacza to, iż zasadniczo zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT usługi te powinny być ewidencjonowane za pomocą kasy fiskalnej, jeśli są świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Nie oznacza to jednak, że podatnik w takim przypadku pozbawiony jest prawa do wszelkich zwolnień. Może korzystać na przykład ze zwolnienia podmiotowego.
Zwolnienie podmiotowe za kas fiskalnych w 2014 r. przysługuje podatnikom, których obrót ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym limitu 20.000 zł. W przypadku podatników rozpoczynających tego typu sprzedaż w roku podatkowym limit ten wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia.
Przepisy regulujące kwestię korzystania z tego zwolnienia znajdują się w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia.
Nawet jeśli obroty podatnika ze sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, przekraczają 20.000 zł rocznie, wciąż ma on prawo do skorzystania z innych zwolnień - oczywiście po spełnieniu określonych wymagań.
Pierwsze z tych zwolnień przysługuje na mocy § 2 ust. 1 i poz. 34 załącznika do rozporządzenia. Aby z niego skorzystać, łączna liczba świadczonych usług nie może być większa niż 50, a liczba wszystkich odbiorców musi być mniejsza niż 20 w skali roku. Ponadto wszystkie takie transakcje muszą być dokumentowane fakturami zawierającymi dane identyfikacyjne odbiorcy.
A co w przypadku, gdy liczba usług lub odbiorów jest większa i podatnik świadczący usługi geodezyjne nie może korzystać ze tego zwolnienia? Ma jeszcze jedną możliwość. W poz. 37 załącznika do rozporządzenia opisano zwolnienie dla świadczenia usług, za których zapłaty są dokonywane w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy lub rachunek w SKOK podatnika. Jednocześnie z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę musi jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła ta zapłata.
Może się również zdarzyć, że podatnik oprócz świadczenia usług geodezyjnych wykonuje inne czynności. Jeśli zostały one wymienione w pierwszej części załącznika do rozporządzenia i stanowią więcej niż 80% obrotów podatnika ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia może on korzystać ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego. Jeśli jednak udział procentowy takiej zwolnionej czynności w całości obrotu będzie równy 80% lub niższy, konieczne będzie wprowadzenie kasy fiskalnej.
Od którego momentu liczyć limit zwalniający z kas fiskalnych w 2014 r.?
Przepis § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia daje prawo do zwolnienia z kas fiskalnych podatnikom, których obrót w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 20.000 zł. W przypadku podatników rozpoczynających sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych limit ten liczy się w proporcji do okresu prowadzenia tej sprzedaży.
Podatnicy rozpoczynający tego typu sprzedaż nieraz zastanawiają się, czy okres jej prowadzenia powinni wyliczać od momentu dokonania pierwszej jakiejkolwiek sprzedaży (rozpoczęcia działalności gospodarczej), czy od momentu dokonania pierwszej sprzedaży na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego. Poprawna jest ta druga opcja.
Uwaga!
Limit uprawniający do zwolnienia z kas fiskalnych w 2014 r. wyliczamy od pierwszej sprzedaży dokonanej na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego.
Okres prowadzenia sprzedaży liczymy od dnia jej rozpoczęcia do końca roku podatkowego. W wyliczeniu należy również uwzględnić ten dzień, w który pierwsza sprzedaż została wykonana.
Sprzedaż na rzecz pracownika a kasa fiskalna 2014
Podatnicy świadczący usługi lub dostarczający towary wyłącznie na rzecz innych podmiotów gospodarczych nie muszą mieć kas fiskalnych - urządzenia te zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT służą do ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.
Jednak może się zdarzyć, iż przedsiębiorca prowadzący sprzedaż na rzecz innych podmiotów gospodarczych sprzeda coś swojemu pracownikowi. Może to być usługa lub towar, na przykład samochód firmowy. Jeśli pracownik występuje jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, podatnik może się zastanawiać, czy w przypadku dokonania takiej sprzedaży nie wystąpi w jego przypadku obowiązek instalacji kasy fiskalnej.
Zasadniczo większość podatników dokonujących sporadycznych sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych może korzystać ze zwolnienia z kas, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia - jeśli roczny obrót z tej sprzedaży nie przekracza 20.000 zł. Jednak sprzedaż na rzecz pracownika korzysta również z innego zwolnienia z kas fiskalnych. Opis tego zwolnienia znajdujemy w poz. 33 załącznika do rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem, ze zwolnienia z kas fiskalnych do końca 2014 r. korzysta:
Dostawa towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali.
Oznacza to, iż niezależnie od wysokość obrotu ze sprzedaży dokonanej przez podatnika na rzecz jego pracownika, nie ma obowiązku rejestracji tej sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Podatnik nie musi wprowadzać tego urządzenia, nawet jeśli kwota sprzedaży przekroczy 20.000 zł.
Usługi stołówek szkolnych a kasa fiskalna 2014
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwolnieniu z kas fiskalnych do końca 2014 r. podlegają czynności wymienione w załączniku do tego aktu prawnego.
Pozycja nr 45 tego załącznika wskazuje, iż zwolnieniu z kas fiskalnych podlegają:
Usługi stołówek w placówkach wymienionych w art. 43 ust. 9 ustawy, prowadzonych przez te placówki, udostępnianych wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu
W przywołanym przepisie ustawy o VAT mowa jest o szkołach i przedszkolach publicznych i niepublicznych, szkołach wyższych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Oznacza to, iż szkoły są zwolnione z obowiązku ewidencjonowania na kasie fiskalnej usług gastronomicznych świadczonych w stołówkach na rzecz uczniów, studentów, nauczycieli i personelu.
Nieco inaczej jest w przypadku firm zewnętrznych, które świadczą usługi w stołówkach szkolnych bezpośrednio na rzecz uczniów, nauczycieli itd. Firma taka nie jest placówką oświatową, więc nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w poz. 45 załącznika. Zasadniczo w swojej działalności firma ta powinna stosować kasę fiskalną, ponieważ świadczy usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Może jednak korzystać z innych zwolnień określonych w rozporządzeniu.
Przede wszystkim firma świadcząca usługi gastronomiczne może być zwolniona z kas fiskalnych w 2014 r., jeśli jej łączny obrót ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 20.000 zł. Jeśli firma ta oprócz usług gastronomicznych świadczonych w stołówce szkolnej wykonuje też inne czynności co do zasady podlegające ewidencji na kasie fiskalnej, do limitu należy wliczyć całość osiągniętego obrotu. W przypadku rozpoczęcia tego typu sprzedaży w trakcie roku podatkowego limit ten wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia. O zwolnieniu tym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia.
Jednak jeśli usługi takie świadczone są codziennie, a liczba osób korzystających z nich jest znaczna, prawo do opisanego powyżej zwolnienia podmiotowego łatwo stracić. Trudno też byłoby zachować prawo do zwolnienia, o którym mowa w poz. 34 załącznika do rozporządzenia - przysługuje ono podatnikom, których łączna liczba świadczonych usług nie przekracza 50 rocznie, a liczba odbiorców jest mniejsza niż 20. Jeśli jednak osoby korzystające z usług podatnika płacą za nie przelewem, możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w poz. 37 załącznika.
Zgodnie z tym zapisem zwolnieniu podlega:
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Jeśli podatnik świadczący usługi gastronomiczne spełni powyższe warunki, nie musi ewidencjonować tych czynności za pomocą kasy fiskalnej w 2014 roku.
Usługi telekomunikacyjne a kasa fiskalna 2014
W pozycji 22 załącznika do rozporządzenia usługi telekomunikacyjne zostały wymienione jako zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej. Oznacza to, iż podatnik wykonujący takie usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie musi mieć kasy fiskalnej, o ile procentowy udział czynności zwolnionej w stosunku do całości tego typu sprzedaży jest większy niż 80%, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia.
Jeśli jednak podatnik świadczy usługi telekomunikacyjne oraz wykonuje inne czynności, które nie zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, a procentowy udział czynności zwolnionej (usługi telekomunikacyjne) w całości tego typu sprzedaży jest mniejszy niż 80% lub równy tej wartości, zwolnienie z kas fiskalnych nie przysługuje. W takim przypadku podatnik musi ewidencjonować za pomocą tego urządzenia wszystkie wykonywane czynności - także te znajdujące się w katalogu zwolnień.
Uwaga!
Podatnik, którego procentowy udział czynności zwolnionej przedmiotowo w całości sprzedaży jest równy lub mniejszy niż 80%, nie ma prawa do zwolnienia z kas fiskalnych i musi ewidencjonować za pomocą tego urządzenia wszelką sprzedaż - także czynności znajdujące się w katalogu zwolnień.
Nie oznacza to jednak, że podatnik w takim przypadku nie może korzystać z innych zwolnień. Jeśli łączna liczba jego odbiorców jest mniejsza niż 20, a liczba wszystkich wykonanych w roku podatkowym transakcji nie większa niż 50, może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w poz. 34 załącznika do rozporządzenia. Należy jednak pamiętać, że warunkiem zachowania prawa do takiego zwolnienia jest dokumentowanie wszystkich transakcji fakturami, w których zawarte są dane identyfikujące odbiorcę.
Jeśli zapłaty za wykonane usługi dokonywane są w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek podatnika, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę wynika jednoznacznie, jakiej konkretnie czynności dotyczy dana zapłata, podatnik może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w poz. 37 załącznika do rozporządzenia.
Natomiast jeśli jego obroty ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 20.000 zł netto, podatnik ma prawo do zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia. Jeżeli dopiero rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego, limit ten wylicza w proporcji do okresu rozpoczęcia tej sprzedaży - od dnia wykonania pierwszej takiej czynności do końca roku podatkowego.